Ekspoturk CEO’su Beşir Kemal Şahin: “HIMSS’19 Eurasia, Türkiye’nin sağlık bilişimi ve teknolojileri alanındaki liderliğini pekiştirecek”

Ekspoturk CEO’su Beşir Kemal Şahin:  “HIMSS’19 Eurasia, Türkiye’nin sağlık bilişimi ve teknolojileri alanındaki liderliğini pekiştirecek”

Sağlık bilişimi alanında dünyanın örnek aldığı başarılara imza atan Türkiye, HIMSS’19 Eurasia ile sağlık bilişimi ve teknolojilerinin tüm bileşenlerini 30 Ekim-1 Kasım 2019 tarihleri arasında İstanbul’da ağırlamaya hazırlanıyor. T.C. Sağlık Bakanlığının daveti ile 63 ülkenin delegasyonunun yer alacağı HIMSS’19 Eurasia ile ilgili olarak etkinliğin organizatörü, Ekspoturk CEO’su Beşir Kemal Şahin sorularımızı yanıtladı.

 

HIMSS’19 Eurasia’ya geçmeden önce bize biraz HIMSS’ten bahseder misiniz? HIMSS nedir? Sağlık Bakanlığı ile nasıl bir işbirliği bulunmaktadır?

HIMSS aslında bir sivil toplum kuruluşu. Dünya çapında 600 şirket ve 450 dernek ile birlikte sağlık alanında 70 binden fazla kişiyi kapsayan sivil bir oluşum. Merkezi Şikago’da. Amerika, Avrupa ve Asya’da yapılanması bulunuyor. HIMSS’in kuruluş amacı, bilgi teknolojilerinin, sağlık hizmetleri sunumunda ve geliştirilmesinde en uygun düzeyde kullanımını sağlamak. Bu amaçla da bilgi ve teknoloji kullanılarak verilen küresel ve nedene dayalı sağlık hizmetlerinin sonuçlarını performansı artırmak üzere optimize ediyor. Sağlık Bakanlığı da HIMSS ile Türkiye’deki hastanelerin dijitalleşme süreci kapsamında bir protokol yaptı. Bu protokolün bir ayağı Türkiye’deki hastanelerin seviyelendirmesi iken bir diğer ayağı HIMSS Eurasia adı altındaki bu etkinlik sayesinde bölge coğrafyadaki tüm sağlık liderlerini burada toplanmasıdır. Bu çok kıymetlidir. Avrupa’da Helsinki’de toplanılırken, bizde yani bölge coğrafyamızdaki ülkeleri de kapsayacak bir oluşumla İstanbul’da toplanılıyor. Bu nedenle Türkiye’de hizmet ve teknoloji üreten şirketlerin ihracat kapasitelerini artırması, yurtdışı ile bağlantılarını kurması ya da geliştirmesi, yurtdışındaki sistemleri en yetkili kişilerden dinlemesi ülkemiz için çok kıymetli. Bu sayede burası katma değerli ürün ve hizmet ihracatında Türkiye’nin başarılarını sergileyen bir etkinliğe dönüştü. HIMSS bu anlamda gerçekten kendimizi dünya ile kıyaslayabileceğimiz bir platformdur.

T.C. Sağlık Bakanlığı tarafından çok sayıda ülke HIMSS’19 Eurasia’ya davet edildi, buna ilişkin neler söyleyeceksiniz?

Avrupa, Asya ve Afrika’dan 60’ı aşkın ülkenin bizzat Sağlık Bakanı resmi bir yazı ile bu etkinliğe davet edildi. Bakanlar ile birlikte Bakan Yardımcıları, sağlık teknolojilerini yöneten departmanları da davetli. Ülkemizin sağlık bilişimi ve teknolojileri alanında bir merkez olduğundan bahsettiğimizde bu ülkelerin burada olması gayet doğal… Türkiye, sağlıkta dijitalleşme seviyesinde yüksek segmentleri işaret eden EMRAM 6 ve 7 derecelendirmelerinde, 2 adet seviye 7 ve 164 adet seviye 6 hastanesi ile üst üste birkaç yıldır Avrupa liderliği koltuğunu koruyor. Bu liderlik Türkiye’ye bölge coğrafyasındaki ülkeler için de sağlıkta dijitalleşmede örnek ülke ve yol gösterici misyonları katıyor. Bu başta Sağlık Bakanlığı olmak üzere bu konuda emek vermiş herkesin başarısıdır. Bu sayede HIMSS’19 Eurasia etkinliğinde sağlık bilişimi ile sınırlı kalmayıp teknolojinin tüm endüstrisini kucaklayan bir yapıya kavuşturuyoruz.

HIMSS’19 Eurasia’da bu yıl ziyaretçileri ve katılımcıları neler bekliyor?

HIMSS’19  Eurasia’da sağlık bilişimi ve teknolojileri anlamında bir açılım yapıyoruz. Sağlık bilişimi ile kısıtlı kalmayıp etkinliği teknolojinin tüm sağlık endüstrisini kucaklayacağı bir yapıya kavuşturuyoruz. Bu anlamda sadece Türkiye ile de kalmayıp 63 ülkeyi buraya davet ederek onları da sürece dahil ediyoruz. Böylelikle sağlık bilişimi alanında HIMSS ile birlikte dünyanın ilgisini İstanbul’da toplamaya çalışıyoruz. Bu yıl diğer yıllara nazaran geleceğe dokunan, geleceği değiştirebilecek sağlık teknolojilerinin HIMSS'19 Eurasia'da öne çıktığını göreceğiz. Örneğin finans bunun başlıklarından biri... Bir sarf malzeme üreticisi eğer ürününde teknoloji ile bağlantılı bir özellik barındırıyorsa bu da bu etkinliğin içeriğinde yer alacak. Türkiye'de ya da globalde bir yatak üreticisi, bilişim teknoloji içeren yeni bir yatak getiriyorsa burada yer alması gerekiyor. Yani ilaç teknolojileri de dahil olmak üzere sağlığa dokunan tüm hizmet grupları artık hedef kitlemiz içinde yer alacak. Bir şekilde dijital bağlantılı tüm ürünler bu anlamda etkinliğin kapsama alanına giriyor.

Evde bakım hizmetleri ve uzaktan bakım ile ilgili teknoloji geliştiren şirketler, bir şeker hastası için saat ya da cep telefonu üzerinden hastanın şekerinin yükselmesini önceden yakalayan ürünler de su alana giriyor. Bununla ilgili çok ekstrem örnekler de var. Bikini tarzı giyilebilir kıyafetlerle kişinin sağlık verileri ilgililere gönderilebiliyor. Vücut içine ya da dışına yerleştirilebilen implantlar bu etkinliğin konusu… Örneğin dronlar… Kan, aşı, doğum kontrolü, serum ve diğer medikal ihtiyaçları dronlar ulaşılması güç noktalara rahatlıkla taşıyabilir. Örneğin bir dron Maryland Üniversitesi’nin araştırması kapsamında bir organ transplantasyon için ilk defa hastaneler arasında taşındı. Bu örnekleri çoğaltmak mümkün ve gelecek akıl almaz bir hızla değişiyor. Bu anlamda geleceğin hastaneleri de dönüşecek. Gelecekte sağlık hizmetleri hastanelerin dışına taşacak. Geleceğin sağlık kurgusunda sanal sağlık hizmetleri, yapay zeka, implant teknolojileri, 3B baskı, giyilebilir-wireless teknolojiler, VR teknolojileri sağlık hizmetlerinin konusu oluyor.

Ülkelerle işbirliği anlamında etkinlikte neler olacak?

Buradaki en önemli kısım ülkelerle ticari işbirliği kurmak amacı ile oluşturulacak “Country Network Point” alanları olacak. Amerika, Finlandiya, Danimarka gibi ülkelerin her birinin ayrı alanları olacak. Her ülke kendi firmalarını getirecek ve Türk firmalarla işbirliğine yönelik buluşmalar gerçekleşecek.

Ayrıca etkinliğin mobil uygulaması ile bağlantı kurarak herkes istediği kişi ile istediği zaman ve istediği yerde buluşabilecek. Mobil uygulama vasıtası ile etkinliğe dahil olan kişi, etkinlikte yer alan diğer herkesi görebilecek. Birbirlerinin ağlarına dahil olabilecekler. Klasik B2B’den ziyade katılımcılar, yeni dünyanın iletişim yöntemlerini kullanacaklar. Bir anlamda burada “matchmaking” yapıyoruz. B2B yerine “karşılıklı eşleştirme” daha sağlıklı bir tanımlama olacak. Biz de teknolojiyi kullanacağız. Mobil uygulamayı indirdikten sonra oyunlaştırılmış bir senaryoda ziyaretçilerimiz belirli adımları başarı ile tamamladığı takdirde belli bir puana eriştiğinde etkinlik çıkışında kendilerine ödüllerimiz olacak.

Etkinliğin bakış açısı değişince programda da bir değişiklik oldu mu?

Elbette, eskiden ağırlıklı olarak HIMSS içeriğine ilişkin konferanslar varken şimdi, inovasyon, iş yapma kültürü ve Ar-Ge, sağlık teknolojilerinin geleceği, yapay zeka, siber güvenlik, blockchain, veri güvenliği konuları ile birlikte sağlığın liderleri başta olmak üzere evde sağlık hizmetlerini de yöneten yerel yönetimlere kadar tüm bileşenleri bu ekosistemin bir parçası olarak konumlandırdık.

GSM firmalarının bu konuda epey bir çözümleri de var değil mi?  Sağlık aplikasyonları da gün geçtikçe daha fazla yaygınlaşıyor…

Tabii, Huawei, Turkcell,  Vodafon, Türk Telekom’un sağlık bilişim çözümleri var. Mobil uygulamalar da bu anlamda etkinliğin bir konu başlığı olarak yerini alıyor. Sanal sağlığa erişimin artması ile birlikte insanlar dünya çapında daha fazla çevirimiçi oluyor. Sağlık alanında dünyada aplikasyon çeşitliliği çok fazla... 165 binin üzerinde sağlık aplikasyonu var.

Son olarak Sağlık Bakanlığının sağlıkta dijitalleşme konusunda dünyaya model olan e-nabız, teletıp, teleradyoloji gibi çok sayıda projeleri var, bunlara ilişkin neler söyleyeceksiniz?

Evet, Sağlık Bakanlığı, çok sayıda yenilikçi proje ile  hizmeti milyonların ayağına götürüyor. HIMSS Dijital Hastane çalışmalarının yanı sara e-Nabız Kişisel Sağlık Sistemi, e-Rapor Sistemi, Teletıp/Teleradyoloji Sistemi, Engelsiz Sağlık İletişim Merkezi (ESİM), Karar Destek Sistemi (KDS) ve Mekansal İş Zekası (MİZ) projeleri ile sağlık bilişiminde önemli yol kat etti.

Örneğin, Kişisel Sağlık Sistemi e-Nabız ile kişiler laboratuvar tahlilleri, radyoloji görüntüleri, kullandığı reçete ve ilaç bilgileri, acil durum bilgileri, verilmiş her türlü rapor ile muayenelerine ait her tür detay bilgiyi içeren sağlık kayıtlarını cebinde taşıyabiliyor. Geçenlerde Sayın Bakanımız Fahrettin Koca yaptığı açıklamada sistemin 12 milyon kullanıcıya ulaştığını belirtmişti. Bu gerçekten önemli bir rakam...